به نقل از پايگاه خبري شوراي مرکزي نظام مهندسی ساختمان ، رئيس شوراي انتظامي سازمان نظام مهندسي ساختمان خراسان رضوي طي مصاحبه‌اي تفصيلي به بيشترين تخلفاتي که مهندسان اکثرا به علت ناآگاهي به آن مرتکب مي‌شوند پرداخت .
مسعود رياضي ضمن اشاره به اين موضوع که براي رسيدگي به تخلفات مهندسان مرجعي به نام قانون نظام مهندسي و کنترل ساختمان وجود دارد، گفت: مهندسان در رشته‌هاي تخصصي خود ملزم به رعايت يک سري قوانين هستند که اگر از آنها تخطي کنند، شوراي انتظامي بعد از رسيدگي که گاهي با اخذ نظرات کارشناسي توام است، در آن خصوص ناچار است راي محکوميت صادر کند.
وي در اين باره توضيح داد: مسائل کلي در کتاب قانون نظام مهندسي و کنترل ساختمان درج شده و بر مبناي آن مهندسان رصد و در صورت تخلف جريمه مي‌شوند. ماده 91 آئين نامه اجرايي اين قانون به صورت خلاصه تمام تخلفاتي را که ممکن است يک مهندس مرتکب شود، ذکر کرده است. به همين دليل براي هر مهندسي ضرورت دارد قبل از هرچيز اين ماده را به صورت دقيق مطالعه کرده و سعي کند فعاليت‌هايش در قالب اين تخلفات قرار نگيرد.
رئيس شوراي انتظامي سازمان نظام مهندسي ساختمان خراسان رضوي با بيان اينکه در مجموع تخلفاتي که مهندسان در آن دسته بندي مي‌شوند، 37 مورد تخلف است، يادآور شد: اين تخلفات به دو حالت حرفه‌اي و انضباطي تقسيم مي‌شود که 13 بند شامل تخلفات حرفه‌اي و 24 بند شامل تخلفات انضباطي ذکر شده است.
وي با تاکيد بر اينکه در اين مصاحبه بيشتر به تخلفاتي اشاره مي‌شود که ناشي از عدم آگاهي است، گفت: بعضي از تخلفات از قبيل تقلب و ارتشاء واضح است که اگر اتفاق بيفتد، حکم به محکوميت مهندس داده مي‌شود اما در حال حاضر بيشتر مهندسان درگير تخلفاتي مي‌شوند که قصدي براي انجام آنها ندارند و ناشي از عدم آگاهي هست که متاسفانه حکم مي‌گيرند و محروم هم مي‌شوند.
رياضي با بيان اينکه مهندس بر اساس قانون و تخلفي که مرتکب شده، از درجه يک تا 6 محکوم مي‌شود، ادامه داد: درجه يک فقط اخطار کتبي، درجه دو توبيخ کتبي، درجه سه محروميت از استفاده پروانه تا يک سال، درجه چهار محروميت يک تا سه سال، درجه پنج محروميت سه تا پنج سال و درجه 6 نيز محروميت دائم از عضويت نظام مهندسي است که البته اين راي قابل تجديدنظر در شوراي انتظامي کشور نيز هست.
کدام بندهاي قانوني بيشترين تخلفات حرفه‌اي را دارند؟
او با اشاره به اينکه در موضوع تخلفات حرفه‌اي از 13 بند، پنج بند آن پرتکرارترين است و مهندس بايد دقت مضاعفي در آن خصوص به عمل آورد، اين پنج بند را تشريح کرد:
مهم ترين تخلفات در اين زمينه، تخلفات فني است و اگر مهندس اصول فني را به درستي رعايت نکرده باشد، مثل عدم انطباق اجرا با نقشه، وجود نقيصه در نقشه يا ديگر مسائل فني، به بند يک اين نوع تخلفات محکوم مي‌شود که اين بند از درجه يک تا پنج جريمه خواهد داشت.
بند دوم تخلفات حرفه‌اي ماده 91 مربوط به قصور در انجام وظيفه است به نوعي که خسارت به صاحبکار وارد شده و او متضرر شود. اين مورد نيز از درجه دو تا پنج محروم مي‌شود.
مطابق بند سه تخلفات حرفه‌اي ماده 91 اگر تحميل هزينه‌هاي غير ضروري و فاحش به کارفرما صورت بگيرد نيز دو تا چهار درجه محروميت خواهد داشت.
در بند هفت نيز براي تاييد غيرواقعي ميزان عمليات انجام شده محکوميت سه تا پنج در نظر گرفته شده است. متاسفانه مشاهده مي‌کنيم برخي از مهندسان توجه لازم به اين بند ندارند و محکوميت سنگين مي‌گيرند.
در واقع پرتکرارترين تخلف مهندسان مربوط به بند 9 تخلفات حرفه‌اي يعني تعلل در تنظيم و تسليم به موقع گزارش به مراجع است. متاسفانه بسياري از پرونده‌ها ناشي از اين تخلف هستند و برخي از مهندساني که به وظايفشان عمل مي‌کنند، ناخواسته درگير تبعات اين بي‌توجهي مي‌شوند. به اين صورت که مهندس در ساختمان خلافي را مشاهده کرده اما بعد از تذکر به مالک و مجري و عدم رفع آن، از سر ناآگاهي گزارش به شهرداري و نظام مهندسي را ارسال نمي‌کند. بعدا در صورتي که اين پروژه دچار اشکال شود ولي گزارشي ثبت نشده باشد، مهندس طبق اين بند، از يک تا سه درجه جريمه مي‌شود.
کدام بندهاي قانوني بيشترين تخلفات انضباطي را دارند؟
رياضي با بيان اينکه از ميان 24 بند تخلفات انضباطي چند مورد بيشترين تکرار را دارد، اهم اين تخلفات را نيز تشريح کرد:
بند دو تخلفات انضباطي ماده 91 شامل درج يا نشر موارد مغاير با اصول اخلاقي و شئون حرفه‌اي در شبکه‌هاي اجتماعي است که بين دو تا پنج درجه مي‌تواند براي مهندس محروميت داشته باشد.
بند پنجم همان ماخذ مربوط به اخلال در وظايف جاري سازمان و نامه‌پراکني‌هاي بي مورد شامل اقدام به شکايات و سخنراني‌هاي بي مورد که در هيچ محکمه‌اي اثبات نمي‌شود است در صورتي که اين اقدامات موجب اخلال در امور و وظايف جاري سازمان شود، مي‌تواند قابل شکايت باشد. اين موضوع نيز داراي دو تا چهار درجه محکوميت است.
بند ششم همان ماخذ در خصوص بي توجهي به مفاد شيوه نامه‌ها، بخشنامه‌ها و ابلاغيه‌ها است. مهندس بايد دائم به بخشنامه‌ها و مقررات اعلامي اشراف داشته باشد و پيگيري کند. رعايت اين مورد نياز به به‌روز رساني اطلاعات دارد و اگر شکايتي در اين زمينه برسد، محکوميت بين يک تا چهار درجه اعمال مي‌شود.
يکي از تخلفات رايج و متاسفانه پرتکرار مهندسان عدم مراقبت از مُهر است. گاهي اوقات مهندس ادعا مي‌کند که بدون اطلاع ايشان از مهر وي استفاده شده است . اين دفاع عمدتا مسموع نيست بنا به بند12 بخش (ب) ماده 91، مهندس مکلف است از مُهرش محافظت کند در غير اين صورت بين يک تا سه درجه محروميت خواهد داشت. البته رياضي اين را هم گفت که در صورت اعلام موضوع جعل، شوراي انتظامي راي خود را منوط به راي دادگاه صالحه خواهد کرد.
يکي از انواع شکايات رايج ادعاي مالک مبني بر درخواست وجه مازاد از طرف مهندس است که در صورت اثبات، جرايم سنگيني اعمال مي‌شود، ادامه داد: در صورتي که مهندس توضيحي براي دريافت اين پول داشته باشد، اما قراردادي نداشته باشد، بنا بر بند16 بخش (ب) ماده 91 که انجام کار حرفه‌اي بدون قرارداد تخلف محسوب مي‌شود، باز هم متاسفانه به درجه يک تا دو محکوم مي‌شود.
رئيس شوراي انتظامي سازمان نظام مهندسي ساختمان خراسان رضوي با تاکيد بر اينکه 10 مورد فوق مهم‌ترين تخلفات از مجموعه 37 بندي است که در صورت رعايت آن بسياري از تخلفات کاهش مي‌يابد، يادآور شد: تا کنون بند يک و دو قسمت (الف) ماده 91 بيشترين تکرار را داشته است.
او اضافه کرد: محروميت‌هاي درجه پنج و 6 خيلي کم بوده است به حدي که جريمه درجه 6 در يک سال گذشته فقط براي يک نفر صادر شده است. همچنين از ميان محروميت‌ها، درجه سه بيشترين تکرار را داشته است.